4 Ekim Pzt günü demokrasi sınıflandırmalarını tartıştığımız derste çoğunlukçu ve çoğulcu demokrasiler arasında ki açının kapanıp kapanmadığını konuştuk. Örneğin çoğunlukçu demokrasilerin en önemli özelliği olan iki parti sistemi son İngiliz seçimlerinde olduğu gibi bir dönüşüme uğruyor. Ya da çoğulcu demokrasilerin en önemli özelliği olan zayıf yürütme ve güçlü parlemento ilkesi özellikle doksanlı yılardan beri dünyanın hemen yer yerinde güçlü yürütme ve zayıf yasama şeklinde dönüşüyor. Siyasetin başkanlaşması (presidentialisation of politics) siyasetin kurumsal dizaynından etkilense de ondan bağımsız olarak egemen hale geliyor. Yani parlementer sistemlerde siyasetin başkanlaşmasından muzdaripler, başkanlık sistemine geçişe gerek kalmadan. Poguntke ve Webb 2005 tarihli kitaplarında (The Presidentialization of Politics: A Comparative Study of Modern Democracies) tam da bu konuyu inceliyorlar.
Poguntke ve Webb'e göre bu durumun üç temel nedeni var:
1) siyasetin uluslararasılaşmasının (özellikle AB gibi ulusüstü yapılar) yürütmeyi güçlendirmesi ve bununda yürütme görevi almış siyasi elitlerin rolünü parlementolar ve siyasi partiler karşısında arttırıyor olması.
2) Devlet aygıtının giderek genişlemesi (hem de bütün devleti küçültme çabalarına rağmen!) ve bu aygıtın etkili bir parlementer denetime tabii tutulmasının giderek zorlaşması.
3) Siyasi partilere oy veren yurttaşların artık siyasi partilerle uzun dönemli politik bir bağ kurmak yerine, kısa dönemli lider odaklı seçimler yapması ve siyasi partilerinde bunu tercih etmesi. Yani siyasal partiler ve onlara oy verenler arasındaki ilişkinin yapısal olarak değişmiş olması..
Poguntke ve Webb gözardı ediyorlar ama bir de tabii neoliberal dönemde buna ekonomik mantığın siyasi mantığı domine etmesi gerçeğini eklemek lazım.
Sonuç olarak ister parlementer olsun ister başkanlık sistemi olsun bütün demokrasilerde siyasi yürütme, siyasi parti ve seçim süreçlerinde liderlerin iktidarlarını ve otonomilerini arttırdığını görüyoruz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder